Các anh cho em hỏi có phải tính acid của o-cresol>m-cresol>p-cresol hay không? Em được học như thế nhưng trong sách của thầy Sơn lại ghi pKa của m-cresol< p-cresol< o-cresol nên em thấy mâu thuẫn quá. Em nghĩ ortho có tính axit mạnh nhất, thường các nhóm thế đặt vào ortho sẽ có tính axit cao hơn các đồng phân còn lại do ảnh hưởng hiệu ứng ortho (đúng hơn có lẽ là hiệu ứng không gian loại II, các nhóm thế đẩy lẫn nhau lệch ra ngoài mặt phẳng liên hợp nên nhóm OH không thể cho e vào vòng); còn ở para có sự siêu liên hợp tốt hơn, nhưng sự liên hợp lại làm giảm tính axit, do nhóm CH3 là nhóm đẩy nên tính acid của meta mạnh hơn para?? Mong các anh chị giải thích rõ hộ em làm sao để so sánh tính acid trong trường hợp này!
Ở đây như anh đã nói từ trước đó, muốn so sánh pKa phải có trị thực nghiệm, không có thì không thể nói được gì đâu. Nhất là với ortho, có thể nó lớn, có thể nó bé. Nhưng kết luận hiệu ứng ortho thường tăng tính axit là sai hoàn toàn, vì số trường hợp nó làm giảm mạnh tính axit cũng… tương đương như thế ^^ .
Tớ mới tra handbook confirm lại, kiến thức mình không hổng khiếp thế đâu nhé.
Red: Hiệu ứng ortho làm tăng tính acid trong đại đa số trường hợp. Vài/số ít trường hợp so với mete- ; para- thì ngang hoặc nhỏ hơn một chút.
Blue: Chẳng có gì sai cả, nếu nói số trường hợp nó làm giảm tính acid = số trường hợp làm tăng tính acid thì … chứng minh đê! Bằng tài liệu + số liệu nhá.
:it (
Thế thì tóm lại so sánh như thế nào mới đúng đây ạ, số liệu trong sách của thầy TQSơn gần trùng với handbook như sau: o là 10,29, m là 10,09 và p là 10,26. (CRC handbook of chemistry and physics)
Àh, tớ quên nói thêm, hiệu ứng ortho chỉ dùng với benzoic acid thôi nhé. Còn tính acid gây bởi nhóm -OH như phenol hay cresol… thì chẳng tác dụng đâu :D. Nếu zero nói chung chung về hiệu ứng ortho luôn thì tớ nhận sai :24h_027:
Về câu cresol của bạn này thì có quái gì khó giải thích đâu nhỉ? Hiệu ứng ortho bản chất ảnh hưởng lớn bởi hiệu ứng lập thể, nên chỉ xét với dẫn xuất benzoic acid là hiệu quả nhất. Còn trong trường hợp cresol thì không nên dùng, chỉ lập luận dựa trên electronic effect của substituent thôi.
CH3 là nhóm có +H, nên đương nhiên ortho- ~ para- ; còn meta thì tính acid trội hơn tí do ít ảnh hửơng của +H hơn (ít tăng mật độ điện tích hơn) hai vị trí còn lại. Còn lại tự lập luận nhé. :hocbong (
Ý tui là trường hợp tổng quát, chứ benzoic acid thì làm gì dám mạnh miệng khẳng định hiệu ứng này trong mọi trường hợp làm giảm tính acid ^^ ? Dù sao cũng cảm ơn pa đã làm rõ thêm những luận điểm của tui ^^
đúng rồi đấy. hiệu ứng octo chỉ đúng với axit benzoic thôi.các truòng hợp khác(phenol,anilin…) đều vô tác dụng. Cô minh dạy thế đấy.