Xin chào tất cả các pác trong rum! Trong thực tế sản xuất dây và cáp điện, em gặp phải vấn đề này mà chưa tìm được lời giải đáp, em xin đưa lên đây để các pác trao đổi và chỉ giáo cho em. Hiện tượng đó là: Lõi đồng sau khi sản xuất và xuất đi bán thì có một số cuộn dây bị trả về vì lõi đồng bị đen. xin lưu ý là vết đen chỉ xuất hiện ở phần đầu cuộn và một đoạn ở giữa cuộn chứ không phải liên tục. theo em thì đồng bị đen là do đã bị oxy hóa vì CuO có mầu đen mà. vì vậy hướng nghiên cứu của chúng ta là tập chung tìm hiểu những nguyên nhân nào dẫn đến Cu bị oxy hóa? Cơ chế phản cứng của các quá trình oxy hóa đấy là gì? Xin lưu ý thêm là dây điện được phủ bằng pvc, mà pvc trong quá trình gia công thi sinh ra khí HCl, vậy các pác xem có sự liên hệ nào giữa Cu, HCl để sinh ra Cuo mầu đen không nhỉ? Thanks các pác! Nếu có thông tin gì chưa rõ, xin các pác cứ hỏi lại em cho tường tận mọi vấn đề nhe!
Theo em anh nên xem lại hai vấn đề: 1. Chất lượng lõi đồng và chất lượng ủ của lõi, nếu đồng có tạp chất nhiều cũng dễ bị oxy (ở đầu dây), gia công ủ không đạt (dính nước) sẽ làm xuất hiện chấm đen (đỏ) trên dây đồng, để lâu cũng sẽ gây đen nhiều hơn (giữa cuộn/ ngẫu nhiên) 2. Thay đổi nhựa PVC của nhà cung cấp tốt hơn, đa phần theo kinh nghiệm mọi người thường nói làm đen lõi đồng là tại PVC.
Cái này hồi trước e cũng gặp qua rùi các bác ạ, số là công ty e sản xuất nhựa PVC compound ( ko bít có phải bán cho cái nhà bạn Daigiahuy ko nữa, hehe !!!) . Tình cờ bên e được khách hàng phản ánh về tình trạng trên (-không phải nhựa cty e đâu ạ-). E mang đi phân tích (SEM, EDX) cái mẫu dây đó ở dưới Viện khoa học công nghệ vật liệu HN rùi, thành phần của nó cơ bản là CuO thui, nhưng cơ chế của nó thế nào thì em vẫn chưa rõ chính xác lằm, em chỉ phỏng đoán thế này thôi :
-
Lõi dây đen ko phải tại dây đồng do chỉ có một số loại nhựa PVC nhất định mới bị (nhựa nhà e bán thì ko sao, hehehe).
-
Khắc phục thì bác cứ bảo sếp đổi loại nhựa PVC khác xem thế nào, thử nhựa PVC nhà e chả hạn, hehe (quảng cáo tý^-^).
Chào các pác. em đã tiến hành thí nghiệm là cắt dây điện thành những đoạn 10cm và dùng dây chun buộc ở giữa đoạn dây điện. kết quả cho thấy tại chỗ buộc đa số là bị đen. xin các pác nghiên cứu xem đây có phải là ngẫu nhiên hay có liên quan gì giữa việc buộc dây và hiện tượng đen đồng: tại đoạn buộc thì sự tiếp xúc của vỏ nhựa pvc và dây đồng nhiều hơn, việc này có liên quan gì tới việc đen đồng? xin cảm ơn các pác.
Cảm ơn bác Anh Tuấn. trong bài viết bác có nói là Mg, Al gây ra hiện tượng oxy hóa Cu, vậy cơ chế của nó là gì? và cách khắc phục như thế nao? bởi vì nếu Al và Mg có trong bột đá thì làm sao ma loại bỏ chung ra khỏi nhựa được?
Cơ chế thế nào thì em cũng không biết chính xác các bác ạ, đang định về trường gặp các thầy bên Polyme nhờ giúp đỡ mà vẫn chưa có thời gian. Mình hỏi mấy lão người Hàn làm ở công ty thì câu được câu chăng, đại khái bảo cứ tìm hiểu đi…=)) nan giải.
Khắc phục thì chủ yếu vẫn là thay đổi nhựa PVC thôi, nếu bác Daigiahuy mà làm bên sản xuất nhựa PVC compound thì thử thay đổi công thức trộn xem thế nào chứ cái này thực tế e cũng chưa gặp với loại nhựa nào của công ty em nên không biết công thức trộn có ảnh hưởng gì không, hay tại máy móc thiết bị hoặc nguồn NVL đầu vào etc…
Hoặc nếu bác có công thức trộn của nhựa PVC ấy rùi thì share cho mọi người cùng nghiên cứu xem có phải là tại các phụ gia không ?
Không biết còn bác nào đang theo dõi chủ đề này không nữa, thấy ít comment quá, chứng tỏ hiện tượng lõi đồng bị đen cũng ít gặp thì phải ?!
Không biết bác Daigiahuy có còn lưu lại những mẫu dây bị đổi màu ấy không ? Nếu có thể bác vui lòng chụp ảnh rùi gửi nên cho em hoặc gửi luôn mẫu dây ấy cho e để em cùng ngâm cứu với, cái mẫu cũ của e ngắn quá để từ hồi tháng 4 tháng 5 gì đó, giờ hỏng hết rồi. Thankxxx bác trước nhá. Có gì bác cứ gửi qua mail cho e nhé.
Hi,
Ý của bạn daigiahuylà dây đồng làm lõi cáp bị đen trước khi nó được bọc PVC hay sau khi đó?
Nếu cả hai trường hợp đều bị xảy ra là do thiếu lớp bảo vệ chống oxy hóa hoặc mất lớp bảo vệ này trên bề mặt đồng.
Bề mặt đồng bị đen là do bi oxy hóa. Oxy hóa làm Cu chuyển thành CuO. Oxy hóa thường do lớp ẩm, dung dịch muối bám trên bề mặt đồng gây nên. Như vậy, tay có mồ hôi, hơi nước nóng, hơi acid là các tác nhân chính gây nên sự oxy hóa đồng.
Các dây đồng làm cáp thường có phủ lớp mỏng venni cách điện chịu nhiệt và chống oxy hóa.Tôi không hiểu thông số và quy cách sản xuất của dây lõi đồng mà bạn nói là như thế nào? Có hay không có lớp venni chịu nhiệt và chống oxy hóa?
Nếu đồng không được phủ venni, tất yếu sẽ luôn có một lớp rất mỏng CuO và Cu2O. Lớp mỏng này sẽ tăng dần độ dày theo thời gian khi có các tác động thuận lợi. Gặp PVC sinh HCl, gặp hơi nước trong quá trình gia công đùn-làm nguội-quấn tạo ra sự chuyển hóa lớp mỏng CuO, Cu2O thành CuCl, CuCl2. Lớp này có tinh hoạt động cao về xúc tác lẫn hút ẩm nó sẽ gây oxy hóa lớp dưới rất nhanh.
Ngoài ra, PVC có một số chất ổn định nhiệt là muối. Các muối này cũng được nghi là khi giảm cấp sẽ tạo ra các chất khác có khả năng xúc tiến sự oxy hóa bề mặt đồng.
Hiện tôi chưa tìm thấy bài viết chi tiết diễn tả cơ chế hay quá trình oxy hóa bề mặt đồng do PVC. Nhưng qua thí nghiệm phơi mặt đồng trong sương nước muối NaCl ở nhiệt độ khá cao (50-60 độ C), đã thấy hiện tượng muối hóa và oxy hóa bề mặt đồng rất nhanh.
Ngoài ra, chất lượng về đồng trong quá trình nấu chảy và kép sợi cũng cần phải xét đến. Ví dụ, đồng bị lẫn nhiều kẽm, khi kéo sẽ dễ bị đứt. Đồng lẫn thiếc thì dễ bị mốc trắng…
Việc suy luận và thí nghiệm tương tự, các bạn có thể tiến hành tiếp để tìm hiểu và bàn luận tiếp theo.
Thân,
Teppi
Xin cảm ơn bác Teppi! bài viết của bác rất ý nghĩa, rất chuyên sâu. nói chung là bản chất của vấn đề này chính là sự oxy hóa Cu thành CuO. Ta chỉ cần tìm các yếu tố tạo nên sự oxy hóa này là ok. Em đã tiến hành nhiều thí nghiệm và đã rút ra được Nguyên nhân của hiện tượng này chính là do Nhựa pvc, chỉ cần thay loai nhựa khác là ok.
Xin chào Tuấn! Mình rất tiếc là mẫu sp bị đen đồng giờ không còn vì mẫu mình để cũng lâu nên đã bị oxy hóa hết, giờ cả mẫu đều bị đen nên không thể phân biệt được gị. Tuấn làm ở 3H thì làm ở bộ phận nào? có làm ở bộ phận tào compound ko? ngày trước cty mình cũng mua nhựa của 3H để dùng đấy. Tuẩn ở đâu nhỉ? mình ở HN, khi nào có dịp thì mình gặp nhau để giao lưu nhe! khi nào dảnh thì đt cho mình, sdt: 0932233292, mình la Huy.
Chân thành cảm ơn anh Teppi.
To: Daigiahuy; Em làm QA ở 3H bác ạ, em phụ trách phần kiểm nghiệm, tạo công thức. E đang ở Mỹ Đình Hà nội.